Açılır menülerin ve fare tıklamalarının bir ev avı için kritik araçlar olduğu bir çağda, özellikle bir senaryo bazı alıcılar için çok tanıdık hale geldi.

Bir alıcı, belirli bir mülk dikkatini çekene kadar birçok çevrimiçi listeyi tarar. İlk gezdiği mülkteki aşk şöyle sıralanır: Konum, açık mutfak, fiyat.

Ancak, kulağa mükemmel gelen evi görmek için emlakçıyla görüştükten sonra, evin zaten kiralandığını veya satıldığını öğrenir.

Bir teselli ödülü olarak, emlakçı neredeyse aynı özelliklere sahip olduğuna yemin ederek farklı bir daire göstermeyi teklif eder. Ancak alıcı, umutsuzca, göstereceği evin ilk seçimine bile yakın olmadığını çabucak anlar. Artık var olmadığından şüphelendiği bir şeyin reklamı tarafından kandırıldığını hisseder.

Dürüst olmayan emlakçılar arasında yaygın olarak kullanılan bu taktik, "Yem" olarak bilinir. Bu tür emlakçılar müşterileri çekmek için mümkün olan tüm yolları araralar. Taktik sadece mesleği karartmakla kalmıyor, aynı zamanda genellikle etkili olmuyor. Çünkü, bir yem ve sahtekarlıkla işe başlarsanız, bu alıcılar sadık olmayacaktır.

Ve son aylarda bu "hayalet" listelerden daha fazla ortaya çıktıysa - satılmış, kiralanmış veya başka bir şekilde piyasadan kaldırılmış olmalarına rağmen sanki mevcutmuş gibi görünen, akıldan çıkmayanlar - bunun nedeni emlakçılar olabilir. Brokerler, envantere aç olduklarını ve piyasaya sunacak çok az mülkleri olduğunu söylüyor. Hatta bazı agresif brokerlar, bir portföyün aslında başka birine ait olduğu halde kendilerine özel olduğunu öne süren çevrimiçi reklamlar oluşturarak müşteriler için trollük yapıyor. Meslek etiğini hiçe sayan bu Brokerler, bu dürüst olmayan yemleme taktiğini daha fazla emlakçının rekabet ettiği bir piyasada yeşermesini sağlamaya çalışıyor.

Üstelik bu brokerlar, çevrimiçi veritabanlarının bolluğu sayesinde (sosyal medya takipçi sayıları), çoğu alıcının bir yem ev için aramaya başlarken doğrudan emlakçısıyla iletişim kurması nedeniyle sorunun daha keskin bir şekilde farkındalar. Ancak açık olan şu ki, bu veritabanları, özellikle daha küçük emlak ofislerinin listelerini bir araya getiren ulusal franchise ofisleride dahil olmak üzere her zaman temiz veriler sunmuyor.

Emlak ilan sitelerinde yeterince denetim yok

Habersiz, başka birinin portföyündeki bir mülkün reklamını yapmak ve satıldı veya kiralandı olarak kendi listesindeki diğer evleri göstermek etik olmasa da, bu dürüst olmayan davranış, hiç bir kurul tarafından yasaları çiğneme düzeyine yükselmiyor.

Emlakçılar, hem alıcı hem de satıcı tarafından bir sözleşme imzalanana kadar bir evi pazarlamakta serbesttir. O zamana kadar, sözlü bir anlaşma olsa bile, satıcılar genellikle emlakçıların evlerini göstermeye devam etmelerini ister. Çünkü satıcılar bu işin etik yönüyle hiç ilgilenmezler. Onlar için istediğim fiyata kim satıyorsa satsın kuralı geçerlidir.

Ülkemizde bulunan emlak dernekleri, kısaca "reklamların satılacak veya kiralanacak mülkün dürüst ve doğru bir tanımını içereceğini" belirterek, evlerin nasıl pazarlanması gerektiğine dair yalnızca genel yönergeler sağlamakla meşgul.

Hiçbir yetkili, sorunlara göz kulak olmaktan sorumlu değil; fakat emlak dernekleri çoğunlukla üyelerinden gelen şikayetlerle dolup taşmaktadır.

İşine kendini adamış etik çalışmayı prensip haline getiren ve mesleğin saygınlığını artırma çabasında olan emlakçılar için bu yabani otlar bir an önce biçilmeli ve emlak piyasasından uzaklaştırılmalı. Örneğin, emlakçılar bir mülkü güncelleyemezlerse, süreç dolambaçlı olsa da cezalandırılabilirler.

Bu emlakçı hakkında bir şikayet sunulduktan sonra, emlakçının bağlı olduğu emlak derneği yönetiminin çoğunluğu, herhangi bir duruşma yapılmadan önce görevi kötüye kullanmanın meydana geldiği konusunda hemfikir olmalıdır. Bir kuralı çiğnemek için emlak kurulu para cezaları yüksek olabilir: Kurul prosedürlerini ihlal etmek için ilk suç 5000 TL, ikinci suç 20.000 TL; beş suç için, bir emlakçı emlak mesleğinden temelli ihraç edilebilir.

Yüzlerce emlak odası ve derneklerinin var olmasına rağmen, yanıltıcı bir listeleme yayınlamak için herhangi birinin ne kadar para cezasına çarptırılması gerektiğine dair belirli bir politika yok. Emlakbroker.com ekibi olarak, artan şikayetler gibi hayalet listeler için para cezasının olduğuna dair şimdiye kadar hiçbir haber göremedik.

Bu sıkça yaşanan problem, emlak derneklerinin herhangi bir eksikliğinden çok, anlaşmaları emlak ofisleri için gelir sağladığından, brokerlar danışmanlarını bu süreçte daha teşvik eder hale geliyor. 

Emlak derneklerinin çözüm için daha fazlasını yapması gerekiyor. Şu anki tek çözüm bu konuda problem yaşayan insanlara söylenen bir klişe, "Derneğimizi arayabilir ve şikayet edebilirsiniz".

Yüzlerce emlak odası ve derneğe rağmen gerçekten bu konuda denetim gücü yok, bu yüzden insanlara kötü hizmet veriliyor. Mesleğin durdurulamayan kanayan yarası, yemlemeden daha çok özensizlikle ilgili, bu büyük bir sorun ve yakın zamanda da ortadan kalkmayacak.