Ülke genelinde ev fiyatları yükselirken, satılık ev kıtlığı, piyasada mülk satın almak için kıyasıya rekabete neden oluyor. Konut piyasası yüksek faiz oranları ve açgözlü bazı mülk sahipleri yüzünden nihayet, fiyatların yavaşlamaya başladığı bir soğuma dönemine giriyor gibi görünüyor. Ancak pazarda satılık ev sayısı hala çok düşük.
Ev fiyatları son 12 ayda %100 arttı ve bu artış birçok potansiyel ev alıcısını piyasadan uzaklaştırdı.
Son birkaç yılda fiyatları bu kadar yükseğe göndermek için iki faktör çarpıştı. Yeni konut arzı, yoğun rekabet ve daha yüksek fiyatlar için mükemmel bir reçete oluşturarak, yeni konut arzı tarihi düşük seviyelerde otururken, pandemi piyasasının ortasında konut talebi arttı. Fakat şimdi bu ilişki de bozuluyor ve hesap değişiyor.
Ev sahipleri ayrılmak istemiyor
Neden %0,99 ila %1 arasında ipotekle sahip olunmuş bir evi satıp, ipotek oranı %2 civarında olan yeni bir ev satın alasınız? Üstelik ev fiyatları ikiye hatta üçe katlanmışken... Üstelik yüksek enflasyon nedeniyle inşaat malzemelerine her gün zam gelirken... Piyasanın şu anda potansiyel satıcılara sorduğu soru bu.
Belki de satmak istememeleri sürpriz olmamalı.
Düşük ipotek oranları, ev fiyatları yüksek olduğunda bile bir ev satın almayı haklı kılan tampondu. Mevcut ev sahiplerinin çoğu, taşınmaya karar vermeleri durumunda uğraşmak zorunda kalacaklarının çok altında, düşük faiz oranlarından yararlandığından, bu tampon artık ortadan kalktı.
Kimse daha yüksek bir ipotek istemiyor
Mevcut pazarda taşınmak ve yeni bir ev bulmak çok pahalı olduğu için ev sahipleri evlerinde daha uzun süre oturuyor. Kişisel finans açısından, karar muhtemelen akıllıca. Ancak konut ekonomisine makro bir perspektiften bakıldığında, bu kötü bir haber.
Daha yüksek ipotek oranları ve daha düşük ev talebi, konut piyasasının soğumasına yardımcı oluyor, ancak emlak pazarında envanterin artırılması kritik önem taşıyor. Piyasada daha fazla ilan ve daha fazla ev, rekabeti hafifletme, alıcılara daha fazla pazarlık gücü verme ve fiyatları dizginleme konusunda en büyük etkiye sahip olacaktır.
Umut verici bir işaret olarak, yeni inşaat projeleri sabit bir oranda büyüyor, ancak mevcut ev sahipleri pazara geri dönmeye başlayana kadar arz kısıtlı kalmaya devam edecek ve fiyatlar muhtemelen nispeten yüksek kalacak gibi görünüyor.