Konut emlak piyasasında satışlar düşüyor, ancak yılın başlarında yaşanan hareketliliğin ardından daha mevsimsel koşullara dönüşle birlikte talebi etkileyen daha yüksek borçlanma maliyetlerini işaret eden emlakçılara göre gökyüzü pek de karanlık değil.
Temmuz ayı verilerine göre geçen ay konut satışlarında büyük bir düşüş oldu ve bunu bir süredir görmedik. Türkiye genelinde konut satışları Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,9 azalarak 93 bin 902 oldu. Bize göre verilerdeki bu değişiklik şaşırtıcı değildi.
Yılın başlarında konut satışları ve fiyatları için kırılan rekorlar bize “Piyasa ancak bu kadar yükselebilir” mesajı veriyordu. Uzun süre artış gösteren konut satışları bir noktada plato yapması gerekiyordu ve bunun son birkaç ayda artan faiz oranları arasında gerçekleştiğini görüyorduk.
Açıklanan verilere göre, birçok alıcının uzun zamandır duymayı beklediği altı sihirli kelimeyi söylememiz için bir nedenimiz var: “Emlak piyasası bir alıcı pazarına dönüşüyor.” - Bu piyasa görüşümüz, TÜİK'in açıkladığı verilere göre ev satışlarının düştüğünü ve ilan sitelerinde fiyatların giderek ucuzladığını (indirimli fiyatlar) gösteren Temmuz konut verilerine dayanarak verildi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılı Temmuz ayı Konut Satış istatistiklerini açıkladı. Buna göre, Türkiye genelinde konut satışları Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,9 azalarak 93 bin 902 oldu. Konut satışlarında İstanbul 14 bin 350 konut satışı ve yüzde 15,3 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul'u 7 bin 417 konut satışı ve yüzde 7,9 pay ile Ankara, 4 bin 868 konut satışı ve yüzde 5,2 pay ile İzmir izledi. Konut satış sayısının en az olduğu iller sırasıyla 31 konut ile Hakkari ve Ardahan, 49 konut ile Şırnak oldu.
KONUT SATIŞLARI OCAK-TEMMUZ DÖNEMİNDE YÜZDE 24,2 ARTTI
Konut satışları Ocak-Temmuz döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 24,2 artışla 820 bin 300 olarak gerçekleşti.
İPOTEKLİ KONUT SATIŞLARI 19 BİN 146 OLARAK GERÇEKLEŞTİ
Türkiye genelinde ipotekli konut satışları Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,8 azalış göstererek 19 bin 146 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 20,4 olarak gerçekleşti. Ocak-Temmuz döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışları ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 51,9 artışla 189 bin 463 oldu.
Temmuz ayındaki ipotekli satışların, 5 bin 580'i; Ocak-Temmuz dönemindeki ipotekli satışların ise 48 bin 694”ü ilk el satış olarak gerçekleşti.
Açık olmak gerekirse: Hala bir piyasa sıfırlamasına yakın değiliz ve fiyatların bir daha eski haline dönüp dönmeyeceğini söylemek zor. Pandemi, piyasayı baş döndürücü zirvelere itti ve hiç kimse yıllarca rekor kıran satışların ardından bir çöküş öngörmüyor. Ancak son birkaç ay, yeni bir dönemin başlangıcı gibi geliyor - karda açan bir bahar çiçeği.
Değişen pazarı doğru bir şekilde keşfetmek için, satıcıların hareketlerini incelememiz gerekiyor:
- Bir zamanlar teklif savaşlarına sahne olan evler artık piyasada can çekişiyor ve birçok satıcı adayı, piyasa yeniden canlanana kadar mülklerini listelememeye karar veriyor.
- Son aylarda yükselen ipotek faiz oranlarının ülke genelinde bir zamanlar sıcak olan konut piyasasında frene bastığı görülüyor.
- Konut piyasası yavaşlarken, satıcılar beklentilerini ayarlamak zorunda kalıyor. Potansiyel alıcılar kenarda oturmayı tercih ederken, satışlar düşüyor ve ev sahipleri bir anlaşmayı kapatmak için fiyatlarını düşürüyor. Şimdi, genel ev değerlerinin de düşebileceğine dair işaretler var.
Bu gelişmeler, esasen, mevcut ev sahipleri ve gelecekteki alıcılar için geniş etkileri olan envanterin ne kadar yükseğe tırmanabileceğinin bir göstergesi durumunda ilerliyor.
Çok az sayıda ekonomist, 2008'e benzer değerlerde bir çöküş öngörüyor, ancak giderek artan sayıda uzman, genel konut değerlerinin yakın gelecekte düşmesinin muhtemel olduğunu söylüyor.
